Ik denk niet dat er een activiteit is waarbij de cognitieve dissonantie zich vaker en sterker doet gevoelen dan bij het drinken van alcohol.
Cognitieve dissonantie… eh, wat was dat ook alweer? Volgens de definitie van psycholoog.nl is het ‘het gevoel dat je kunt ervaren bij dingen die je doet, denkt of voelt die in strijd zijn met je eigen overtuigingen.’
De site geeft van dit psychologische mechanisme het volgende – herkenbare – voorbeeld: Je vindt het belangrijk om gezond te eten, maar hebt zin in iets dat ongezond is. In ons geval is dat dus: je wilt iets ongezonds drinken en tegelijk vind je gezond eten en drinken belangrijk om geen enge ziektes te krijgen en liefst zo lang mogelijk te leven.
Maar ja: zonder drank is het leven ook maar saai, nietwaar? Dus ga je op zoek naar informatie die jou bevestigt in je handelen. Oftewel, je doet aan cognitieve dissonantiereductie. Want geen mens kan het verdragen om permanent in zich een spanning te voelen tussen wat zijn overtuigingen zijn en wat hij daadwerkelijk doet.
Ieder mens wil in harmonie leven met zichzelf. En zeker de drinkende mens. Je wilt toch niet dat er steeds een vervelend stemmetje de kop opsteekt, elke keer als jij bij een receptie, bedrijfsborrel of na een sportwedstrijd gezellig op het terras in de zon zit te zui…, eh, zit te genieten van een consumptie?
Hoe ik op deze hele beschouwing over cognitieve dissonantie en de relatie met alcohol kom? Nou, door dit artikel dat ik vandaag (3 juli 2023) tegenkwam op Het Net. ‘Eén glas per dag vergroot al het risico op kanker’. Nou, daar kunnen wij drinkers het maar mee doen. Het is een beetje als met De Rijdende Rechter: ‘Dit is mijn uitspraak en daar zult u het mee moeten doen.’
Trouwens, al in september 2017 kwam ik dit alarmerende artikel tegen in De Volkskrant. Je denkt dat je vrij onbekommerd kunt genieten van de vruchten des wijnstoks en gersthoppige moutbrouwsels en dan blijkt uit dat Volkskrant-artikel dat matig/ verantwoord/gezond drinken simpelweg niet bestaat; als je gezondheid je lief is moet je gewoon helemaal niet drinken.
Over alcohol worden trouwens allerlei tegenstrijdige berichten over ons uitgestort, getuige dit artikel: ‘Alcohol vergroot de kans op dementie, blijkt vandaag (21 februari 2018 – AD -) uit Frans onderzoek. Mogen we nu zorgeloos aan de fles of kunnen we de drank beter laten staan? De waarheid ligt in het midden. Drink met mate, blijkt echt een goed advies.
‘Begin februari (2018 – AD – ) verscheen in het tijdschrift Scientific Reports juist een onderzoek dat aantoont dat enkele glazen wijn per dag je brein schoonmaken. Het werkt ontstekingsremmend en zou daadwerkelijk gifstoffen uit je hersenen reinigen die in verband worden gebracht met het ontwikkelen van Alzheimer.’
Dat klinkt te mooi om waar te zijn… en dat is het natuurlijk ook. En het is daarom eigenlijk wel voor de hand liggend dat we hardhandig uit de droom worden geholpen door de nuchtere (pun intended, of course) wijsheden van Marjolein Smidt, oncologisch chirurg in het Maastricht UMC en Bart Takkenberg, maag-, lever-, darmarts bij Amsterdam UMC die beiden worden aangehaald in het AD-artikel dat ik vandaag tegenkwam.
Maar omdat onze hersenen, die van nature al kronkelig zijn, zich ondanks alle tegeninformatie in allerlei bochten willen wringen om tóch maar de informatie af te kunnen geven: ‘Ach, het kan geen kwaad af en toe te drinken’, geef ik hieronder een sluiproute voor de verstokte drinkers onder ons.
VIJF DROGREDENEN OM TOCH TE BLIJVEN DRINKEN
Hieronder geef ik daarom mijn drinkende webloglezers hieronder een paar drogredenen waardoor je voor jezelf toch aanvaardbaar kunt maken dat je blijft drinken, hoewel je dat niet zou moeten doen, volgens de laatste wetenschappelijke inzichten.
Drogreden 1: ‘Ik kan morgen onder de tram of onder een auto komen, dus waarom zou ik me dan het plezier van een glaasje ontzeggen?’
Drogreden 2: ‘Ik ervaar stress in mijn dagelijks leven; om daarvan te ontspannen neem ik elke avond een glaasje. Dat kan minder kwaad dan de stress waar ik anders onder zou blijven lijden.’
Drogreden 3: ‘Ik ken genoeg mensen die al tientallen jaren stevig drinken en die leven ook nog steeds, dus zó schadelijk kan het niet zijn.’
Drogreden 4: ‘Waarschijnlijk is er morgen of overmorgen wel weer een ander wetenschappelijk onderzoek dat de resultaten van dat nare ‘zero tolerance’-onderzoek onderuit haalt.’
Drogreden 5: ‘Iedereen in mijn omgeving drinkt en als ik niet meedoe, raak ik in een sociaal isolement en dat is veel schadelijker.’
Kies één of meerdere uit de bovenstaande drogredenen en doe er je voordeel mee!