De dalai lama
© kids.nationalgeographic.com
Vandaag (12 mei 2014) is het 'calm after the storm', de stilte na de storm die opstak toen we tweede werden bij het Eurovisie Songfestival. Tw��de! En heel Holland euforisch. Waarin een klein land nog iets kleiner kan zijn.
Maar goed, daar wilde ik het eigenlijk niet over hebben. Nee, laten we de week spiritueel openen. Met een lesje boeddhisme. En dan niet van de eerste de beste, maar van de Meester zelf: de dalai lama, geestelijk leider van het land-onder-bezetting Tibet.
'Boeddhisme is net kwantumfysica' is de titel van het artikel in de dode bomenvariant van De Volkskrant van vandaag. Een Indiase natuurkundige, aldus het artikel, vertelde de dalai lama eens dat er overeenkomsten zijn tussen een millennia oude variant van het boeddhisme (het mahayana-boeddhisme) en de kwantumfysica.
Net zoals je tenslotte bij de leegte uitkomt, als je materie eindeloos reduceert, houd je in feite niets over als je de tijd maar blijft minimaliseren: …'deze seconde, net nog toekomst, nu al verleden, waar is het heden?'
In een vol Ahoy houdt de spiritueel leider van het door China bezette Tibet zijn gehoor voor dat het boeddhisme 'eigenlijk een manier is waarop je de menselijke intelligentie zoveel mogelijk gebruikt om je gedachten te veranderen.'
Vervolgens vertelt de dalai lama over de vier edele waarheden: het Ware Lijden, de Ware Oorsprong, het Ware Opheffen en het ware Pad.
Ik heb The teaching of Buddha er maar eens op nageslagen, een filosofisch werk waarin deze 'edele waarheden' verwoord staan. Het Ware Lijden ('The Truth of Suffering' in het boek) lijkt me daarbij wel de kernwaarheid, want de grondgedachte van het boeddhisme is dat het leven lijden is en dat het de taak van de (door Boeddha) verlichte mens is om zich los te maken van dit lijden.
In dat deel van The teaching of Buddha waarin wordt gesproken over het boeddhisme in de praktijk worden vijf manieren aangereikt om je los te maken van aardse geneugten (die ons maar leiden naar illusies en lijden):
Zij die Verlichting zoeken moeten zich eerst zien te bevrijden van het vuur van alle lusten, zoals een man die een lading hooi draagt vonken uit de weg moet gaan. Het klinkt mooi, maar als je dit dan weer ziet, weet je dat je weer terug bent bij af en dat de strijd tegen de zintuigen een gevecht tegen de bierkaai is.
Maar wacht: ook daar heeft het boeddhisme in voorzien. Kom er maar in, Boeddha: 'But it would be foolish for a man to put out his eyes for fear of being tempted by beautiful forms', lezen wij op bladzijde 236. Dat getuigt van realiteitszin. Maar de alinea vervolgt met: 'The mind is master and if the mind is under control, the lesser desires disappear.'
Oftewel: richt je geest af, richt hem op de juiste gedachten en van lieverlede zullen de lagere lusten vanzelf verdwijnen. Ik betwijfel het, maar volgens Boeddha is het de enige manier: 'Without Enlightenment, there is endless suffering in this world of life and death.'
Aan jullie de keuze, jongens en meisjes. Zeg niet dat ik jullie niet gewaarschuwd heb.