Vandaag (1 maart 2014) staat er een stuk van Gijsbert Kamer in het Kunst-katern van De Volkskrant over het 'jublileum-festival' in Doornroosje (Nijmegen) van The Ex, de Nederlandse popgroep die 35 jaar bestaat en ooit begon als anarcho-punkband.
Dat doet me eraan denken dat ik nog had willen terugkomen op het Groningse equivalant van dit concert in de Poptempel van het Noorden, mijn eigen, goeie ouwe Vera, waar ik menig adembenemend (en oortuitend) optreden heb meegemaakt. Bij deze dan. Zo lang geleden is het ook niet: drie dagen.
The Ex viert een jublileum en daar wilde de groep een feestje van maken. En op een feest nodig je vrienden uit. Zo waren er dan ook, in volgorde van opkomst, Chocolat Billy uit Frankrijk, Thurston Moore (inderdaad, de zanger/gitarist van Sonic Youth), de Nederlandse jazzdrummer Han Bennink, die al vaker met The Ex optrad en de Ethiopische groep Fendika.
Deze muzikale acts werden aan elkaar gepraat door de Groningse ex-dichter/garnalenpeller Bart Droog die met een over de top gejaagde stem vrijwel onverstaanbare woorden in de microfoon brulde. Gezien zijn status zullen het wel gedichten geweest zijn.
Wat hij daar deed, was mij (en velen met mij) een raadsel. Goed, hij is zijn loopbaan begonnen als punkdichter in het kraakmilieu en daar zal de link met The Ex wel liggen, maar zijn presentatie voegde niets toe.
Nee, laten we het over de muziek van die avond hebben,want die was boeiend genoeg. Chocolat Billy was een aangename verrassing. Eens even horen wat Gijsbert Kamer erover te zeggen heeft:
'Chocolat Billy is vroeg in de avond meteen een revelatie. Net als The Ex bestaat de Franse band uit drie mannen en een vrouw. Ze maken een soort hypnotiserend soort punkfunk. Een jengelend orgeltje, funky gitaarnoten en hypnotiserend slagwerk brengen de bezoekers brengen de bezoekers in een aangename trance.' (Twee keer 'hypnotiserend' vlak achter elkaar is stilistisch natuurlijk niet heel fijn, maar vooruit, we gaan zo aan het begin van de maand niet op alle slakken zout leggen – AD -)
'Punkfunk'… ja, dat bekt wel lekker en het klopt ook nog. Er werd veel slagwerk gebruikt tijdens het optreden van Chocolat Billy. De vrouwelijke drummer bediende met haar ene hand de drumstick en met de andere speelde ze orgel, een instrumentenbehandeling die je toch zelden ziet. Af en toe wisselden de muzikanten ook van instrument. Al met al leverde dit een punky, primitieve, minimalistische trance-cocktail op. Een fijne openingsact.
Thurston Moore daarna was wel even andere koek, met zijn wringende, knarsende akkoorden en zijn piepende, gierende feedback.
Oude Vera-tijden herleefden voor mij, want toen mijn oren aangaven dat de pijngrens voor hen bereikt was (er kwamen haarscheurtjes in mijn trommelvliezen), deed ik oordopjes in. Ik was een van de weinigen die dat deden; vreemd genoeg stonden om mij heen wel mensen met de vingers in hun oren.
Moore putte overduidelijk uit het (oude) Sonic Youth-idioom. En dat is uit mijn mond een positieve kwalificatie, want ik ben al jaren fan van de groep. Alleen miste ik 'het liedje eromheen'; Moore's feedback was niet ingebed in een nummer. En dat vond ik altijd de kracht van de Sonic Youth uit de beginjaren: drijvende muziek waarbij de knarsende en piepende feedback een nummer net niet uit de bocht deed vliegen.
Han Bennink hierna was weer heel iets anders. Prachtig, drumsolo's, maar ze moeten niet te lang duren. Daarom was ik blij met de volgende act, de Ethiopische act Fendika, niet in het minst door een – in fleurig rood gestoken – zangeres. Met haar had ik spontaan willen, eh, 'integreren'.
En ja, dan het slotstuk, The Ex zelf. Hoekig, strak, springerig, quasi-chaotisch, dwingend, zijn zo van die woorden die me te binnen schieten als ik terugdenk aan hun geweldige optreden (mijn Grote Broer vond het zelfs een van de beste concerten die hij ooit heeft meegemaakt. En hij heeft er wat meegemaakt, kan ik u zeggen). De geluidsafstelling bij The Ex was zo goed, dat de oordopjes (die ik na Thurston Moore weer uit mijn hoofd had getrokken) niet weer in hoefden.
Kort samengevat: The Ex is 'it' en zeker niet exit! Op naar de volgende 35 jaar jongens (en meisje)!
