valt (en nogal detoneert). Zij figureert in Het Koninklijk Huis, de nieuwste roman van Herman
Koch, onder de naam Margarita.
Vandaag (8 september 2022) stuit ik in de digitale versie van De Volkskrant op een artikel dat pas overmorgen in de dodebomenversie komt te staan. Het lange vraaggesprek gaat over de nieuwe roman van Herman Koch, Het Koninklijk Huis.
Normaal worden nieuwelingen van bestsellerauteur Koch met de nodige publiciteitsherrie omgeven, maar Het Koninklijk Huis verscheen, zoals interviewster (en Chef Boeken bij de Volkskrant) Wilma de Rek schrijft, ‘als een dief in de nacht’. Het leek Koch en zijn commercieel manager wel leuk ‘om, net als Beyoncé, opeens een boek te droppen’. Tsja, die luxe kan een gevestigde auteur als Herman Koch zich wel veroorloven.
Herman Koch vindt het een nadeel als je al lang van tevoren aankondigt dat er ‘een nieuwe Koch’ aankomt. In dat geval zouden mensen c.q. toekomstige lezers bij het horen van de titel dan al snel gaan speculeren over de vraag ‘wat de schrijver dan wel van ons Koninklijk Huis vindt’. De schrijver vond het beter om het boek maar gewoon voor zichzelf te laten spreken:
‘Nu ís het er gewoon. En ik doe verder ook geen interviews. Bij dit boek denk ik: hoe minder uitleg, hoe beter. Neem het zoals het is en ga niet van Koch willen weten – van ‘Koch’, moet je mij nou steeds horen… van de schrijver willen weten hoe hij zelf over de monarchie denkt. Dat is niet zo interessant. Lees gewoon het boek.’
Koch begon niet aan het boek met de bedoeling er een satire van te maken – dat is het gaandeweg geworden – maar hij was ‘oprecht benieuwd naar wat er in die mensen omgaat’. En dan krijg je als vanzelf sympathie voor je personages (dat moet een auteur ook wel hebben, want een bekend adagium voor romanschrijvers luidt: ‘Als je zelf niet van je personages houdt, hoe wil je dan dat je lezers van je personages houden?’ Doch dit terzijde).
De inzet van Het Koninklijk Huis is wel origineel: het is dit keer eens niet de koning die een scheve schaats rijdt (zoals dat in koningshuizen zó vaak gebeurt dat het inmiddels volledig geaccepteerd is), maar de koningin die buiten het gouden potje piest: zij legt het aan met een bekende kunstschilder. Hoe die buitenechtelijke affaire afloopt, verklapt Koch natuurlijk niet, maar dat het geen happy end wordt, zegt hij door alvast een tipje van de sluier op te lichten: ‘Zonder iets te verklappen: het ontspoort natuurlijk totaal.’ Dat klinkt veelbelovend.
Ik ga het nieuwste boek van Koch zeker lezen, maar ik ga daar niet de volle mep voor betalen. Ik ben namelijk nogal huiverig geworden door een recensie van Kochs eennalaatste roman, Een film met Sophia. Natuurlijk, de schrijver kan zich herpakt hebben, maar als je de recensent mag geloven, belooft dat weinig goeds voor alle boeken van dezelfde auteur die nog gaan volgen.
(O ja, de titel van deze weblogbijdrage is een intellectuele knipoog en een best leuke woordspeling: Der neue Koch is een roman van de Duitse schrijfster Julia Franck.)
