Een rekening uit lang vervlogen tijden
Soms is een flard muziek, een woord, een vleugje parfum genoeg om het geheugen in gang te zetten. Net als het kinderwindmolentje dat ik in Leek op de kermis kreeg aan een zuchtje wind genoeg had om al zijn kleuren in de rondte te laten draaien.
Vandaag (6 april 2018) is de startmotor voor mijn geheugen een zin in een boek van Patrick Modiano, Dans le café de la jeunesse perdue (ten onzent vertaald als – niet heel gewaagd – In het café van de verloren jeugd).
De zin staat op bladzijde 138: ‘La musique venait d’un café, presque au coin du boulevard et de la rue du Grand-Prieuré.’ De muziek kwam uit een café, op de hoek van de boulevard en de rue du Grand-Prieuré.’
Nou niet meteen een zin waarvan je verbeelding op hol slaat. Toch voerde hij mij terug naar een ver verleden. 1982, om precies te zijn.
Ik was nog jong en schoon en studeerde Franse taal- en letterkunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Op een goeie dag kreeg ik het aanbod van een francofone studiegenote om samen met twee andere medestudenten Frans naar Parijs te gaan in haar Renault 4. Een aanbod waar ik niet lang over hoefde na te denken.
Voor vijftig gulden kon ik meerijden, heen en terug. Destijds vond ik dat (zo lees ik in mijn vakantiedagboek) ‘een schijntje’, maar als je bedenkt dat we met ons vieren in een – zuinige – R4 zaten, dan is tweehonderd gulden (zeg maar, tweehonderd euro) benzinegeld voor een retourtje Groningen – Parijs toch niet echt heel schappelijk. Maar goed, 36 jaar na dato gaan we daar niet alsnog moeilijk over doen.
Mijn studiegenoot Willem en ik werden door Christine in hartje Parijs afgezet, bij Hôtel du Grand Prieuré, aan de rue du Grand Prieuré. Vraag me niet hoe we juist daar terecht kwamen, maar we waren er.
Onze kamer in het (toen nog) eensterrenhotel was schoon en licht en voor 75 Franse francs (omgerekend ongeveer 25 euro) een koopje. Inmiddels is het hotel geüpgraded tot drie sterren en heb je een tweepersoonskamer ‘à partir de 115 euro par nuit’, 115 euro per overnachting dus.
Ik weet nog dat er, net toen wij wilden inchecken, twee mannen de trap naast de kleine foyer afkwamen en voor de receptie gingen staan, elk met een wulpse dame aan zijn zijde. De courtisanes waren (natuurlijk) ordinair, maar best knap. Knap genoeg in elk geval om een jongeling van nog geen twintig van zijn stuk te brengen.
Een van de mannen gaf de receptionist een vijffrancstuk; waarschijnlijk ‘zwijggeld’, een fooi voor het feit dat de man achter de balie een oogje had toegeknepen toen de beide mannen de hoeren mee naar boven hadden genomen, iets wat normaliter in een hotel immers niet mag.
Ik weet nog dat Christine veelbetekenend naar mij glimlachte. Pas later (let wel: ik was negentien, dus nog jong en onwetend) leerde ik het fenomeen ‘hôtel de passe‘ kennen; het type louche hotel waar je voor een paar uur een kamer kunt huren, maar dan niet om aan je nachtrust te werken.
Na al die jaren herinner ik me nog dat de man die de receptionist betaalde letters onder zijn knokkels had laten tatoeëren. Dat maakte hem in mijn ogen ordinair, stoer en gevaarlijk.
Wat me verder is bijgebleven is dat hij zich zonder enige gêne voortbewoog. Hij had niets van de schichtig om zich heen kijkende, zo onopvallend mogelijk voortschuifelende hoerenloper.
Zonder Willem en mij een blik waardig te keuren liep hij de receptie uit, zelfverzekerd en sterk, met de belle-de-jour (zeg maar een ‘dagvlinder’) als metgezellin.
Hoe oud zou hij indertijd geweest zijn? Vijfendertig, veertig? Dat zou betekenen dat hij nu minstens in de zeventig is. Het kan zijn dat hij over een uitzonderlijk libido beschikt, maar anders loopt hij niet meer vol zelfvertrouwen met een mooie hoer aan zijn zijde.
Waarschijnlijker is dat hij met zijn oude maatjes een borrel drinkt in zijn Parijse stamcafé en mijmert over vroeger. Ach ja, uiteindelijk belanden we allemaal in het café de la jeunesse perdue…
